آنچه در این مطلب می خوانید:
بودجه به عنوان مهمترین سند مالی کشور از یک سو متأثر از شاخص های کلان اقتصادی است و از سوی دیگر با رویکردها و سیاست های کلان اتخاذ شده در آن می تواند بر این شاخص ها اثرگذار باشد. نمایندگان مجلس شورای اسلامی دخل و خرج دولت در سال آینده را در قالب «قانون بودجه ۱۴۰۳ کل کشور» تعیین و تصویب نموده اند. در ادامه این مقاله پایگاه ملی مناقصات به بررسی کلی قانون بودجه براساس متن کامل لایحه بودجه ۱۴۰۳ می پردازیم.
با توجه به اصلاحیه ماده ۱۸۲ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، اولین بخش لایحه بودجه ۱۴۰۳ کشور مشتمل بر ۷ فصل است. این لایه ها شامل احکام سقف منابع قانون بودجه، سقف درآمد و تراز عملیاتی، سقف واگذاری دارایی های سرمایه ای، سقف واگذاری دارایی های مالی، منابع هدفمند سازی یارانه ها و مفروضات پیش بینی منابع و مصارف بودجه است.
منابع عمومی دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ با رشد ۱۶.۷ درصدی به میزان ۲۴۲۹ هزار میلیارد تومان و درآمدهای پایدار نیز با رشد ۴۱.۹درصدی به ۱۴۹۵ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است. فروش نفت هم در قانون بودجه ۱۴۰۳ نسبت به لایحه بودجه سال گذشته کاهش ۱۶ درصدی داشته است.
جدوال لایحه بودجه ۱۴۰۳
در ادامه جداول لایحه بودجه به صورت مجزا ارائه شده است:
منابع
در لایحه بودجه ۱۴۰۳، منابع عمومی دولت به شرح جدول زیر است:
جدول شماره ۱- سقف منابع قانون بودجه در سال ۱۴۰۳
منابع | ۱۴۰۲ | ۱۴۰۳ | رشد (درصد) |
درآمدها | ۱۰.۵۴۰.۹۲۶ | ۱۴.۹۵۸.۰۰۰ | ۴۱.۹ |
واگذاری دارایی های سرمایه گذاری | ۷.۳۲۲.۴۷۴ | ۶.۴۷۰.۰۰۰ | ۱۱.۶- |
واگذاری دارایی های مالی | ۲.۹۶۰.۰۰۰ | ۳.۱۹۲.۴۰۰ | ۷.۹ |
جمع منابع عمومی دولت | ۲۰.۸۲۳.۴۰۰ | ۲۴.۶۲۰.۴۰۰ | ۱۸.۲ |
سقف درآمدها و تراز عملیاتی
سقف درآمدها و تراز عملیاتی دولت به شرح جدول زیر ارائه شده است:
جدول شماره ۲- سقف درآمدهای دولت در سال ۱۴۰۳ و تراز عملیاتی (مبالغ میلیارد به ریال)
درآمدها | (۱۴۰۲) ۱۰.۵۴۰.۹۲۶ | (۱۴۰۳) ۱۴.۹۵۸.۰۰۰ | رشد ( درصد) ۴۱.۹ |
درآمدهای مالیاتی | ۷.۴۸۹.۶۰۲ | ۱۱.۲۲۰.۰۰۰ | ۴۹.۸ |
مالیات بر واردات (حقوق ورودی) | ۱.۴۵۴.۹۳۰ | ۱.۴۰۰.۰۰۰ | ۳.۸- |
سود سهام شرکت های دولتی | ۳۴۰.۰۰۰ | ۶۰۰.۰۰۰ | ۷۶.۵ |
مالکیت دولت در بخش ارتباطات | ۱۵۷.۰۰۰ | ۲۰۰.۰۰۰ | ۲۷.۴ |
بهره مالکانه و حقوق دولتی معادن | ۴۸۵.۰۰۰ | ۵۵۰.۰۰۰ | ۱۳.۴ |
درآمد حاصل از فروش کالا و خدمات | ۲۶۵.۷۷۱ | ۴۶۵.۰۰۰ | ۷۵ |
سایر درآمدها | ۳۸۴.۶۲۳ | ۵۲۳.۰۰۰ | ۳۶ |
تراز عملیاتی | ۴.۵۴۷.۴۷۴- | ۳.۰۷۹.۴۰۰- | ۳۲.۳- |
جدول ۲-۱- اجزا درآمدهای مالیاتی
اجزا مالیات | ۱۴۰۲ | ۱۴۰۳ | رشد (درصد) |
مالیات اشخاص حقوقی | ۲.۹۳۶.۵۶۴ | ۴.۵۰۷.۵۱۲ | ۵۳.۵ |
مالیات بر درآمد | ۱.۱۴۰.۱۱۷ | ۱.۵۲۰.۱۴۰ | ۳۳.۳ |
مالیات بر ثروت | ۳۷۲.۹۰۵ | ۴۹۴.۹۹۶ | ۳۲.۷ |
مالیات بر کالاها و خدمات | ۳.۰۴۰.۰۱۶ | ۴.۶۹۷.۳۵۲ | ۵۴.۵ |
جمع درآمدهای مالیاتی | ۷.۴۸۹.۶۰۲ | ۱۱.۲۲۰.۰۰۰ | ۴۹.۸ |
سقف واگذاری دارایی های سرمایه ای
سقف درآمدها و تراز عملیاتی در قالب جدول زیر ارائه شده است:
جدول شماره۳- سقف واگذاری دارایی های سرمایه ای ۱۴۰۳
واگذاری دارایی های سرمایه ای | (۱۴۰۲) ۷.۳۲۲.۴۷۴ | (۱۴۰۳) ۶.۴۷۰.۰۰۰ | رشد (درصد) ۱۱.۶- |
منابع حاصل از نفت، گاز و فرآورده های نفتی | ۶.۰۳۸.۰۷۴ | ۵.۸۵۲.۰۰۰ | ۳- |
منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول و … | ۱.۲۸۴.۴۰۰ | ۶۱۸.۰۰۰ | ۵۱.۹- |
خالص دارایی های سرمایه ای | ۳.۵۷۲.۴۵۴ | ۲.۷۲۰.۰۰۰ | ۲۳.۹- |
سقف واگذاری دارایی های مالی
سقف واگذاری دارایی های مالی به شرح زیر است:
جدول شماره۴- سقف واگذاری دارایی های مالی سال ۱۴۰۳
واگذاری دارایی های مالی | (۱۴۰۲) ۲.۹۶۰.۰۰۰ | (۱۴۰۳) ۳.۱۹۲.۴۰۰ | رشد (درصد) ۷.۹ |
منابع حاصل از فروش و واگذاری انواع اوراق مالی و اسلامی | ۱.۸۷۰.۰۰۰ | ۲.۵۴۶.۰۰۰ | ۳۶.۱ |
منابع حاصل از واگذاری شرکت های دولتی | ۱.۰۶۰.۰۰۰ | ۶۰۰.۰۰۰ | ۴۳.۴- |
سایر واگذاری مالی | ۳۰.۰۰۰ | ۴۶.۴۰۰ | ۵۴.۷ |
خالص دارایی های مالی | ۹۷۵.۰۰۰ | ۳۵۹.۴۰۰ | ۶۳.۱- |
منابع هدفمندی یارانه ها
منابع هدفمندی یارانه ها به شرح جدول زیر است:
جدول شماره۵- منابع هدفمندی یارانه ها
عنوان | ۱۴۰۲ | ۱۴۰۳ | رشد (درصد) |
منابع | ۶.۵۹۸.۴۲۰ | ۷.۵۸۸.۰۰۰ | ۱۵ |
مفروضات
مفروضات منابع و مصارف عمومی قانون بودجه ۱۴۰۳ به شرح جدول زیر می باشد:
جدول۶- مفروضات منابع و مصارف
عنوان | ارقام |
قیمت هر بشکه نفت صادراتی- یورو | ۶۵ |
نرخ تسعیر- ریال | ۳۱۰.۰۰۰ |
مقدار صادرات نفت خام میعانات- بشکه در روز | ۱.۳۵۰.۰۰۰ |
مقدار صادرات گاز طبیعی- میلیارد متر مکعب در سال | ۱۱ |
قیمت صادراتی گاز- یورو | ۲۹ |
ارزش کل واردات- میلیون یورو | ۵۵۰۰۰ |
واردات کالای اساسی و دارو- میلیارد یورو | ۱۳.۶۵ |
نرخ رشد ضریب حقوق کارکنان- درصد | ۱۸ |
نرخ رضد ضریب حقوق بازنشستگان- درصد | ۲۰ |
احکام مالیاتی قانون بودجه ۱۴۰۳
درآمدهای مالیاتی، یکی از مهم ترین منابع درآمدی دولت در بودجه سالیانه کشور محسوب می شود. افزایش درآمدهای مالیاتی و در نتیجه کاهش اتکا به درآمدهای نفتی در بودجه سالیانه همواره از مهم ترین اولویت های کشور به شمار می رود. در بند چهارم سیاست های کلی برنامه پنج ساله هفتم توسعه، به ضرورت تبدیل مالیات به منبع اصلی تأمین مالی بودجه جاری دولت اشاره شده است. بنابراین، افزایش درآمدهای مالیاتی می بایست با کاهش فشار مالیاتی به واحدهای اقتصادی همراه باشد و از طریق افزایش شفافیت، کاهش فرار مالیاتی و هدفمند سازی معافیت های مالیاتی انجام گیرد.
در هر سال مجموعه ای از احکام مالیاتی در قالب قوانین بودجه سنواتی تصویب می شود که نقش اساسی در بهبود یا تضعیف عملکرد نظام مالیاتی دارد. به همین دلیل، ارزیابی دقیق این احکام و میزان انطباق آنها با بند چهارم سیاست های کلی برنامه هفتم توسعه مانند کاهش فرار مالیاتی، افزایش عدالت مالیاتی، تقویت نقش مالیات در تنظیم اقتصاد و تبدیل مالیات به منبع اصلی تأمین مالی بودجه جاری از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در لایحه بودجه ۱۴۰۳، درآمد های مالیاتی (بدون گمرک) ۱۱۲۲ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است که نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۲، معادل ۴۹.۸ درصد رشد داشته است. بیشترین سهم درآمدهای مالیاتی به بخش مالیات بر کالا و خدمات (۴۲ % از کل درآمدهای مالیاتی) و همچنین بخش مالیات بر اشخاص حقوقی (۴۰% از کل درآمد های مالیاتی) اختصاص دارد. از مهمترین احکام تبصره (۶) لایحه بودجه ۱۴۰۳ می توان به افزایش یک واحد درصدی نرخ مالیات بر ارزش افزوده، محدودسازی استفاده تجاری از حساب های غیرتجاری، اصلاح مشوق مالیاتی موضوع تبصره (۷) ماده (۱۰۵) و تبصره ماده (۱۳۱) قانون مالیات های مستقیم با توجه به شرایط تورمی کشور، اخذ مالیات از خانه و خودرو گران قیمت و عدم استرداد مالیات بر ارزش افزوده کالاهای موضوع بند (الف) ماده (۲۶) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰ اشاره کرد.
در آخر
در این مقاله در رابطه با قانون بودجه ۱۴۰۳ به صورت مختصر و مفید، مطالبی ارائه شد. امیدواریم که از مطالعه آن بهره کافی را برده باشید. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید متن کامل لایحه بودجه ۱۴۰۳ را دانلود و مطالعه فرمایید.
پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصات ستاد ایران » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.